Liderzy miar cząstkowych
Kto jest w czym najlepszy?

Moc państw w naszym rozumieniu ma siedem wymiarów—dlatego wyróżniamy siedem wskaźników składowych indeksu mocy państw. Są to: indeks kapitału, militaryzacji, ziemi, zasobów ludzkich, kultury, zasobów naturalnych oraz dyplomacji. Wszystkie wyniki cząstkowe można porównywać dzięki naszej porównywarce mocy.

Indeks kapitału. Pod względem kapitały najmocniejsze na świecie są Chiny (16,78), a następnie USA (15,87) i Indie (6,71). Na czwartym miejscu jest Japonia (3,96), a na piątym Niemcy (3,56). Druga piątka TOP10 to kolejno: Rosja, Brazylia, Wielka Brytania, Francja i Indonezja. Pod względem kapitału Polska jest 20. krajem świata.

Te wyniki współgrają częściowo z wielkością rynku kapitałowego—jest on największy w kilku kluczowych dla światowej gospodarki krajach, jak USA, Wielka Brytania, Japonia, Chiny i Niemcy. Polska GPW na liście największych giełd na świecie zajmuje dopiero 35. pozycję, a więc 20. wynik jej wskaźnika kapitałowego w naszym indeksie jest znacznie lepszy, niż wskazywałaby sama wielkość giełdy.

Lista największych giełd wg stanu na koniec 2016 r.

Lp.	Kraj	Giełda	Kapitalizacja (mld USD)
1	USA	NYSE Group	19,6
2	USA	Nasdaq-US	7,8
3	Japonia	Japan Exchange Group	5,0
4	Chiny	Shanghai Stock Exchange	4,1
5	Wlk. Brytania	LSE Group	3,5
6	UE28	Euronext	3,5
7	Chiny	Shenzhen Stock Exchange	3,2
8	Chiny	Hong Kong Exchanges and Clearing	3,2
9	Kanada	TMX Group	2,0
10	Niemcy	Deutsche Börse AG	1,7
11	Indie	BSE Limited	1,6
12	Indie	National Stock Exchange of India Limited	1,5
13	Szwajcaria	SIX Swiss Exchange	1,4
14	Australia	Australian Securities Exchange	1,3
15	Korea	Korea Exchange	1,3
16	Szwecja	Nasdaq Nordic Exchanges	1,2
17	RPA	Johannesburg Stock Exchange	1,0
18	Tajwan	Taiwan Stock Exchange	0,8
19	Brazylia	BM&FBOVESPA S.A.	0,8
20	Hiszpania	BME Spanish Exchanges	0,7
35	Polska	Warsaw Stock Exchange	0,1

Źródło: Opracowanie InEuropa na podstawie World Federation of Exchanges.

Największy na świecie parkiet giełdowy jest w Nowym Jorku—składa się na niego kilka giełd: New York Stock Exchange (NYSE), Euronext i NASDAQ. Spośród nich liderem pod względem kapitalizacji jest NYSE: jej kapitalizacja wynosi prawie 20 mld dol., jest więc ponad 141 razy większa od warszawskiej GPW. Obroty roczne na NYSE sięgają 226 proc. PKB Stanów Zjednoczonych, a na parkiecie notowanych jest ponad 4 tys. papierów z 55 krajów świata. Dla porównania: wartość wymiany na polskiej giełdzie wynosiła na koniec 2015 r. niespełna 10 proc. PKB i przez ostatnie lata jest w trendzie spadkowym. Z drugiej strony liczba podmiotów obracających kapitałem na polskiej giełdzie zwiększa się i wynosi już ponad 800 firm, a dekadę temu było ich poniżej 300.

Indeks militarny. Najsilniejszym krajem świata pozostają Stany Zjednoczone (28.94). Kolejne potęgi, Chiny i Rosja, są od nich trzy razy słabsze (10,17 i 9,99). Od nich z kolei dwa razy słabsze są Francja i Niemcy (4,95 i 4,42). W TOP10 najsilniejszych militarnie krajów znalazły się jeszcze Wielka Brytania, Izrael, Indie, Arabia Saudyjska i Korea Południowa. Polski potencjał militarny w skali świata jest 30.—za Portugalią, przed Kuwejtem.

Indeks ziemi. Największym terytorialnie krajem jest Rosja, dalej są Chiny, Stany Zjednoczone, Kanada i Brazylia. Druga połowa TOP10 to Australia, Indie, Argentyna, Kazachstan i Algieria. Polska w skali globalnej jest 67.

Indeks zasobów ludzkich. Pod względem potencjału generowanego przez ludność i jej demografię, najpotężniejszymi krajami świata są Chiny (16,91) i Indie (16,25). Pozostałe kraje TOP 10 są za nimi daleko w tyle—USA (4,00), Indonezja (3,26), Brazylia (2,60), Pakistan (2,43), Nigeria (2,34), Bangladesz (2,06), Rosja (1,82) i Meksyk (1,62). Indeks zasobów ludzkich zmienia się dynamicznie—np. w Rosji gwałtownie spada, a w Nigerii Rośnie. Polski wskaźnik zasobów ludzkich 0,52 daje miejsce 37., z tendencją spadkową.

Indeks kultury. Od tej edycji do indeksu kultury wliczamy też czynniki innowacyjności. Indeks kultury odzwierciedla promieniowanie kulturowe kraju i razem z indeksem kapitału ma wpływ na jego sticky power—moc wciągania w krąg swoich rozwiązań cywilizacyjnych. Najbardziej wpływowym kulturowo krajem są Stany Zjednoczone (21,49), którym po piętach depczą Chiny (20,74). Dwie kolejne potęgi europejskie—Wielka Brytania (5,79) i Niemcy (5,74) są cztery razy słabsze. W tym wymiarze mocy Polska jest 37. na świecie. W sumie najsilniej na świat oddziałują dziś kraje anglosaskie.

Indeks zasobów. Najwięcej zasobów naturalnych mają Chiny (9,05), USA (7,39) i Rosja (5,25). Kolejne kraje w TOP10 to Arabia Saudyjska (3,18) i Norwegia (2,88), a także Angola, Australia, Katar, Kanada i Indie. Polska, tak jak wiele innych krajów europejskich, jest daleko w tym rankingu, na miejscu 51., tuż za Kamerunem, a przed Etiopią.

Indeks dyplomacji. Wskaźnik dyplomacji premiuje m.in. kraje, które mają silną reprezentację z najważniejszych strukturach międzynarodowych. Jak pokazuje jednak przykład Izraela, wskaźnik dyplomacji nie bierze pod uwagę siatki istniejących sojuszy z największymi potęgami świata, nieformalnego wpływu na procesy decyzyjne w ważnych instytucjach, czy mocy sprawczej diaspory w innych państwach świata.

Dlatego też niedoszacowane w tym wymiarze, oprócz Izraela, wydają się m.in. Niemcy czy Arabia Saudyjska. Globalnie, najlepsi w dyplomacji są Francuzi, Amerykanie i Brytyjczycy, a następnie Rosjanie i Francuzi.

Polska ma w tym rankingu wysokie, 16. miejsce, m.in. dzięki niestałemu miejscu w Radzie Bezpieczeństwa ONZ oraz temu, że na czele Rady Europejskiej, jednego z głównych organów UE, stoi Polak. W wypadku Warszawy wydaje się, że obiektywne wskaźniki przeszacowują jej realną pozycję dyplomatyczną. Ranking nie może bowiem wziąć pod uwagę m.in. kryzysu personalnego w resorcie spraw zagranicznych, słabej pozycji ministra w rządzie, a przede wszystkim licznych konfliktów, m.in. z Komisją Europejską, Berlinem, Paryżem, Waszyngtonem czy Tel Awiwem.